DOWN SENDROMU NEDİR?

İnsanı oluşturan en küçük yapı taşı hücredir. İnsan vücudu milyarlarca hücre içerir. Her bir hücrede genetik bilgilerin bulunduğu iplik şeklinde kromozomlar vardır. Bu genler kalıtımsal özelliklerimizi içeren bilgileri taşır. Kromozom sayısı normal insanda 46 tanedir. Ancak down sendromlu insanlarda olması gereken 46 kromozom yerine 47 kromozom vardır. Bu fazladan kromozom da 21. Kromozom çiftindedir. Down sendromu hücre bölünmesindeki hatalar sonucu oluştuğundan şimdiki tıp bilminin olanaklarıyla tedavisi mümkün olmayan bir bozukluktur. Down sendromu bir hastalık değil genetik bir farklılıktır. Bu farklılık görünüşlerini de farklı kılar. Down sendromlu bir çocuğun; Yüzü genelde yuvarlak ve basıktır. Gözleri ayrık ve çekik, burunları küçüktür. Dili ağzının yapısına oranla daha büyüktür ve kasları zayıf olduğundan dillerini tutmakta güçlük çekerler, dil genelde ağzından dışarı sarkar. El ayaları geniş, parmakları kısadır. Parmak izleri siliktir. Enseleri kalındır. Kasları oldukça gevşektir. Başını tutması, yürümesi geç olmaktadır.

Down sendromunun beraberinde getirdiği sağlık sorunları vardır. Bunlar: Doğumsal kalp hastalıkları Tiroid hastalıkları Bağışıklık sistemi yetmezliği Artmış lösemi oranı Üst solunum yolları enfeksiyonu başta olmak üzere çeşitli enfeksiyonlar. Mide ve bağırsak sorunları Göz ve kulak hastalıkları Kalıcı dişlerde şekil bozukluğu

Down sendromlu bireylerin duygusal yönleri gelişmiştir. Neşeli, dürüst, uyumlu ve yardımseverdirler. Acıma duyguları gelişmiştir. Kin tutma, bencillik ve çıkarcılık onlardan uzaktır. Doğayı severler. Sempatiklikleri ile toplumda hemen her zaman ilgi odağı olurlar. Olumsuzluklardan çabuk etkilenirler. Taklit yetenekleri gelişmiştir. Down Sendromlu çocukların da diğer çocuklar gibi aileleriyle zaman geçirmek, çevrelerini keşfetmek, oyun oynamak gibi ihtiyaçları vardır.

Down sendromu fiziksel gerilikler ve bozuklukları içerdiği kadar zihinsel boyutta da gerilikleri olan bir bozukluktur. Oturma ve yürüme geç olmakta, öğrenme diğer çocuklardan daha geriden gelmektedir. Zihinsel ve bedensel gelişlimin desteklenmesi için erken eğitim çok önemlidir. Bu nedenle doğum sonrası en kısa sürede eğitime başlanmalıdır. Çocuğun gelişimi için bir destekleme programı çok önemlidir. Bu konuda rehabilitasyon merkezlerinden eğitim almalıdırlar.

Çocuğun alacağı eğitim ortamı belirlenirken zeka seviyesi önemlidir. Down sendromlu kendi içinde farklılaşır kiminin durumu hafif seyrederken kiminin ki ağır olabilir. Okuma yazmayı öğrenen dawn sendromlu çocuklar vardır. Down sendromlu çocukların alacağı eğitim ve programları Rehberlik Araştırma Merkezlerince düzenlenen raporlarla belirlenir. Rehberlik ve Araştırma Merkezinde (RAM) çalışan uzman kişiler çocuğun zihinsel ve gelişimsel durumunu eğitsel açıdan belirler ve alabileceği eğitimin yönünü tayin ederler. Bu çocuklar normal sınıfta kaynaştırma yoluyla eğitimden, özel eğitim sınıflarından yararlanmakla birlikte buna ek olarak gerekli görülürse tüm masrafını devletin karşıladığı rehabilitasyon merkezlerinden de destek eğitimi alabilirler.